Mechelen blijft groeien als toeristische bestemming en ontvangt steeds meer bezoekers. Recent werd de stad nog door The Guardian geprezen als een aantrekkelijk alternatief voor toeristische trekpleisters zoals Gent en Brugge. De stad heeft een gevarieerd aanbod aan hotels, gastenkamers en vakantiewoningen, en ziet toerisme als een belangrijke troef. Net daarom is het belangrijk dat toeristische logies in orde zijn met de regelgeving. Op vraag van de sector gaat de stad daarom controles uitvoeren om te verzekeren dat alle toeristische logies stedenbouwkundig in regel zijn.

De stad en Visit Mechelen hechten veel belang aan een gevarieerd logiesaanbod. Gastvrije hotels, kleinschalige logies zoals gastenkamers en B&B’s dragen bij aan de charme, terwijl vakantiewoningen een comfortabele optie bieden voor gezinnen en groepen.

“Mechelen doet het uitstekend als toeristische bestemming. De uitbaters van toeristische logies spelen hierin een sleutelrol. Ze zijn als het ware ambassadeurs van Mechelen: zij zorgen ervoor dat bezoekers zich thuis voelen en de stad op haar best leren kennen. Tegelijk is het noodzakelijk dat alle uitbaters zich aan dezelfde regels houden. Dit gaat van vergunningen aanvragen tot het vorderen van citytaks”, aldus Greet Geypen, schepen van Toerisme.

Hele woningen of appartementen die toeristisch worden verhuurd, moeten een omgevingsvergunning hebben. Sinds een decreetwijziging in april 2024 is die gekoppeld aan een verplichte erkenning door Toerisme Vlaanderen binnen zes maanden na de vergunning. Dit moet de kwaliteit garanderen en voorkomen dat woningen ongecontroleerd uit de woonmarkt verdwijnen. Tegelijk vormt de verplichte omgevingsvergunning een belangrijke drempel voor het ongebreideld omvormen van woningen tot toeristische logies.

Vinger aan de pols houden

“We willen bezoekers voldoende mogelijkheden bieden, maar zonder dat dit ten koste gaat van de woningmarkt en de prijzen de hoogte injaagt. Daarom is het belangrijk dat we de vinger aan de pols houden en erop toezien dat vakantiewoningen correct vergund en erkend zijn. Dit geldt ook voor woningen die via platforms zoals Airbnb worden verhuurd”, zegt Greet Geypen. “De meeste uitbaters van toeristische logies zijn perfect in orde. Ze hebben een omgevingsvergunning en zijn erkend door Toerisme Vlaanderen. Maar er zijn ook een aantal toeristische logies die stedenbouwkundig niet in orde zijn. Dat is niet eerlijk tegenover wie wel alle inspanningen levert om zich correct te registreren en te voldoen aan de voorwaarden. Op vraag van de sector gaan we deze logies in kaart brengen en handhaving opstarten”, aldus Greet Geypen.

Gefaseerde aanpak

Om een volledig en correct beeld te krijgen, worden een 100-tal toeristische logies gecontroleerd of ze correct vergund zijn. Hoewel vermoed wordt dat dit bij de meerderheid zo is, moet elk dossier zorgvuldig nagekeken worden. Dit proces wordt afgerond tegen de zomer.

“We kiezen voor een gefaseerde aanpak waarbij we in de eerste plaats informeren en sensibiliseren en in dialoog gaan met de sector. Uitbaters die niet in orde zijn, krijgen een redelijke termijn om hun situatie te regulariseren. We willen de sector ondersteunen en op hun vraag gaan we ervoor zorgen dat iedereen binnen dezelfde duidelijke en eerlijke regels werkt. Zo zorgen we ervoor dat toerisme op een duurzame manier kan blijven groeien”, klinkt het bij Greet Geypen, schepen van Toerisme.

Brief Toerisme Vlaanderen

Daarnaast wil de stad dat Toerisme Vlaanderen een actievere rol opneemt in de handhaving van de regelgeving. Net als andere kunststeden zoals Antwerpen, Brugge, Gent en Leuven vraagt Mechelen om een betere samenwerking met Vlaanderen op het vlak van controles en registratie.

De stad heeft hierover een brief gestuurd met concrete voorstellen om handhaving efficiënter te maken. We beschouwen de Europese regelgeving over kortetermijnverhuur vanaf 2026 als opportuniteit. Deze bepaalt dat alle logies geregistreerd moeten zijn en de platforms data moeten delen met de bevoegde overheden.

Duidelijke regelgeving voor logies in Mechelen

• Het uitbaten van een gastenkamer of B&B in de eigen woning kan zonder omgevingsvergunning.
• Het omvormen van een hele woning of heel appartement naar vakantiewoning vereist een omgevingsvergunning.
• Elke vakantiewoning moet erkend zijn door Toerisme Vlaanderen.
• In alle logies wordt citytaks aangerekend
• Deze regels gelden ook voor logies die via platforms zoals Airbnb worden verhuurd.