Stad Mechelen brengt hulde aan verzetsheld Johny Vosté

Op 23 juni brengt Stad Mechelen hulde aan Johny Vosté. Johny was een kind van de kolonisatie en een Mechelse verzetsheld. Mechelen brengt hulde aan zijn levensverhaal, dat na zijn terugkeer uit Dachau getekend werd door een naoorlogse cultuur, een tijdsgeest die ondanks alle gruwel en geweld nog steeds verdeeld werd door racisme en discriminatie.

Het verhaal van Johny is dat van een Mechelse held, dat ook prachtig beschreven werd in het boek ‘Waar is Johny’ door Wannes Peremans. Het boek trekt Johny als verzetsheld uit de vergetelheid. Het vestigt op die manier ook de aandacht op het verzetsverleden van ons land en werpt een nieuw licht op ons oorlogsverleden. Er waren immers ook mensen van Afrikaanse afkomst actief in het verzet.

“Tot voor kort was er bijna geen cultuur van herinnering rond de verzetsbeweging, daar maken we werk van in Mechelen. De huldiging van Johny Vosté dient om zijn bijzondere verhaal te eren, maar ook dat van alle verzetsstrijder te eren die tussen de regels van de geschiedschrijving zijn gelipt. Het zijn deze mensen die onze samenleving en onze democratische idealen tijdens de bezetting hebben verdedigd. Net als Johny Vosté. Als Mechelaar vocht hij voor onze vrijheid en onze rechten”, vertelt schepen van mondiaal beleid Rina Rabau Nkandu. “Jammer genoeg trekken we bij deze gedachte ook pijnlijke parallellen naar vandaag, waar oorlog en de opkomst van onderdrukkende regimes nog steeds actueel zijn. Door Johny een hulde te brengen, brengen we ook de nood aan meer verdraagzaamheid en vrede onder de aandacht.” 

Inhuldigingsmoment 

Op 21 maart 2024, de dag tegen racisme, werd in het Europees parlement een eerbetoon gehouden voor 3 Belgo-Afrikanen die streden tegen het naziregime tijdens WOII, waaronder ook Johny Vosté. Naar aanleiding daarvan richtte Mechelaar Eric Creve een werkgroep op samen met Jacques Mbiye, vertegenwoordiger voor Afro-Europeanen, en Wannes Peremams. De werkgroep wil het leven van Johny Vosté op gepaste wijze herdenken in Mechelen.  

Het inhuldigingsmoment is een van de acties die dankzij de werkgroep in samenwerking met de stad tot stand kwam: “Sommige feiten geraken moeilijk verteld, daarom besloten wij in februari 2024 de Werkgroep Johny Vosté op te richten. Met moed, veel doorzetting en samenwerking hebben we hard gewerkt om een uniek eerbetoon te creëren voor Johny Vosté, een Mechelse volksheld die als 18-jarige werd opgepakt en drie jaar vastzat in nazi-gevangenissen en het concentratiekamp Dachau. Dankzij zijn intelligentie en talenkennis overleefde hij en redde hij levens door medicijnen te stelen en door te geven aan zijn zieke medegevangenen. Zijn levensverhaal belichaamt de geschiedenis van België en verdient een huldiging in onze stad.” 

Wie was Johny Vosté? 

Het leven van Johny Vosté kende vele ongewone uitdagingen. Hij was drie jaar toen hij door zijn vader vanuit Congo naar België werd meegenomen en daardoor zijn moeder Fatouma nooit meer zag. Hij kwam terecht in Mechelen, waar hij als jongeman van zeventien in 1941 in het verzet stapte. Hij werd echter verraden en belandde zo tijdens de zomer van 1942 in Duitsland, waar hij uiteindelijk terechtkwam in het concentratiekamp van Dachau. Toch was Johny een jongeman die na de oorlog de vreugde herontdekte en met Rosa Hendrickx trouwde. Maar de naoorlogse tijdsgeest maakt dat het koppel geen kinderen wil, omdat ze hen het racisme wilden besparen dat Johny meemaakte.  

De onmenselijke omstandigheden in het concentratiekamp hadden tot gevolg dat Johny Vosté tuberculose kreeg, waar hij uiteindelijk op 69-jarige leeftijd aan zou overlijden. Al dan niet bewust van zijn straffe levenskeuzes, is Johny op vele manieren een pionier en voorbeeldfiguur. 

“Vandaag zijn we een stad van de mensenrechten waar iedereen, ongeacht kleur en afkomst, zichzelf moet kunnen zijn. Maar helaas is dit lange tijd niet het geval geweest. Dat heeft ook Johny aan den lijve ondervonden. Vandaag herdenken we hem als een verzetsstrijder van kleur, maar zijn geschiedenis en levensverhaal zijn inspirerend en illustratief voor de ontwikkeling van Mechelen tot de stad die we vandaag zijn, een stad die racisme en discriminatie bestrijdt met alle mogelijke middelen en probeert het koloniale verleden een nieuwe plaats te geven”, besluit burgemeester Bart Somers.