Tijdens een grote bevraging naar digitale vaardigheden in 2023, uitgevoerd door gebruik te maken van de Wi-Fiets, kwam naar voren dat jongeren het meest geïnteresseerd waren in videobewerking. Tijdens de workshops stelden jongeren zich vragen bij de online omgeving waarin hun video’s zouden terechtkomen. Stad Mechelen versterkte daarom ook hun online weerbaarheid, omdat de gevaren die spelen in een online omgeving, denk maar aan phishing, AI, veilige gegevensdeling, manipulatie van beelden en desinformatie relevanter zijn dan ooit.
“Mechelen zet in op een digitaal beleid dat iedereen meeneemt, ook kwetsbare jongeren. We gingen daarom in 2023 langs over de hele stad met een bakfiets dat gratis wifi/internet aanbiedt aan hen, om te polsen naar wat zij interessant vinden. Ze gaven aan dat ze meer vaardigheden willen inzake videobewerking. Samen met partners J@m, OverKop, Sociale Preventie, De Bib en Ko-lab ontwikkelden we de workshops ‘Digibro’s’, waarmee we meer dan 200 jongeren konden bereiken. Al snel kwam de nood naar voren met betrekking tot online weerbaarheid. Het lijkt dat jongeren mee zijn met hun tijd, ze vinden vlot hun weg op tiktok en andere sociale media, maar wat betreft mediawijsheid hebben ze nog veel bij te leren. De technologische ontwikkelingen gaan razendsnel, ook voor hen, het blijft daarom belangrijk dat we jongeren beschermen tegen de gevaren van phishing, desinformatie en beeldmanipulatie.”, zegt schepen van slimme stad Rina Rabau Nkandu
Workshop Digibro’s
Vanuit de Vlaamse overheid werden in 2023 subsidies ter beschikking gesteld voor de uitrol van een lokaal e-inclusiebeleid. Hier kwam naast de Digibanken werking, waar ouderen, anderstaligen en mensen met lage inkomens terecht kunnen met digitale vragen en laptops kunnen ontlenen, ook het initiatief naar voren om kwetsbare jongeren van 10 – 18 jaar te versterken qua digitale vaardigheden, mediawijsheid en online weerbaarheid.
Samen met externe partner en outreacher OverKop van de afdeling Preventie en Veiligheid werd er in de zomer van 2023 een bevraging georganiseerd met de Wi-Fiets langs verschillende speelpleintjes, parken en schoolomgevingen, daar waar veel jongeren te vinden zijn. De WI-Fiets is een bakfiets met daarop een wifi-installatie, bestaande uit een antenne, 4-5 G simkaart en connectie, een digitale toegangspoort, een batterij en zonnepanelen. De jongeren konden een internetconnectie maken, maar vooraleer ze konden surfen, moesten ze eerst een bevraging invullen dat peilde naar hun interesses voor digitale workshops. 205 jongeren werden bevraagd naar hun interesses qua digitale vaardigheden. In alle drie de leeftijdscategorieën, 8-12 jaar, 13-15 jaar en 16-19 jaar, kwam het belang van videobewerking naar voren.
In het voorjaar van 2024 werden dan ook de workshops videobewerking georganiseerd, in samenwerking met J@M en Ko-Lab, met als overkoepelende naam Digibro’s. Tijdens de workshops maakten de jongeren filmpjes die zich situeren in hun leefwereld, verhalen met beeld en geluid die verder gaan dan enkel technische vaardigheden. OverKop vulde het luik met betrekking tot online weerbaarheid in. Er zijn 18 workshops doorgegaan, met een gemiddelde van twaalf deelnemende jongeren per workshop. Meer dan 200 jongeren werden bereikt.
Spel (Dis)Like
Ook in de toekomst zet de stad verder in op online weerbaarheid van jongeren. OverKop Mechelen focust zich bewust op de online gevaren van sociale media: dit met hun recent gelanceerde spel ‘(Dis)Like?’. Jongeren van 10 tot 14 jaar maken hier kennis met verschillende situaties waarin online polarisatie, haatspraak en desinformatie voorkomen. Spelers krijgen een fictief sociale mediaprofiel waar ze verantwoordelijk zijn voor de inhoud, de reacties worden meer en meer toxisch. Jongeren leren in het spel hoe hier mee om te gaan.
Het spel werd gecreëerd in het kader van DOPREV, Duurzaam Online Preventie, een project van de stad Mechelen dat zich richt op het aanpakken van online vormen van toxische polarisatie, haatspraak en desinformatie, met de steun van de Vlaamse Overheid. DOPREV organiseert safe spaces waarin jongeren kunnen vertellen over de gevaren die ze tegenkomen in hun online leefwereld. Luister zeker naar de podcast “Digitale Jeugd” om een voorproefje te krijgen van de digitale wereld waarin jongeren zich vandaag begeven.