De stad Mechelen heeft het vaandel van de voormalige wijkvereniging ‘Hanswijk de Bercht’ opgenomen in haar stedelijke erfgoedcollectie. De kleurrijke vlag uit 1964, die jarenlang een herkenbaar symbool was tijdens wijkkermissen en buurtfeesten, werd officieel geschonken aan de stad. De vlag krijgt een vaste plek binnen de collectie van Museum Hof van Busleyden, dat sterk inzet op het bewaren en tonen van lokaal erfgoed.
Het vaandel werd omstreeks 1964 vervaardigd ter vervanging van het originele exemplaar dat tijdens de Tweede Wereldoorlog verloren ging. De vlag meet 90 bij 90 centimeter, hangt aan een vlaggenstok van 2,10 meter en werd door Tony Schaerlaeken geschonken aan de stad. Met de schenking draagt hij niet alleen een erfgoedobject over aan de stad, maar ook een persoonlijke familiegeschiedenis. Zijn vader, Georges Schaerlaeken, was jarenlang voorzitter van de wijkvereniging.
Meer dan een stuk stof
“Dit vaandel is meer dan een stuk stof, het vertelt het verhaal van een wijk. Het toont een stoet feestvierende buurtbewoners met verwijzingen naar beide Mechelse voetbalclubs en met herkenbare Mechelse elementen op de achtergrond zoals de Hanswijkbasiliek en de spoorwegbrug. Elke wijk heeft zijn eigen verhaal, zijn eigen rituelen en symbolen. Het vaandel biedt een uniek venster op het sociale leven in Hanswijk de Bercht in de jaren '60”, aldus Greet Geypen, schepen van Erfgoed.
De wijkvereniging ‘Hanswijk de Bercht’ ontstond in 1932 in een tijd waarin nieuwe stadswijken op zoek gingen naar gemeenschapsgevoel en buurtidentiteit. Geburenkringen waren in die periode erg populair: ze organiseerden buurtactiviteiten, kermissen, optochten en hielpen nieuwe bewoners zich thuis te voelen. Het vaandel had een belangrijke symbolische waarde voor de lokale gemeenschap. Bij de start van de wijkkermis rond 15 augustus werd de vlag onder begeleiding van het bestuur uitgedragen. Ook op andere officiële gelegenheden werd dit erfgoedobject rondgedragen.
Achtergelaten in garage
Het object werd jarenlang bewaard door Tony Schaerlaeken, die het nu overdraagt aan de stad om het te vrijwaren van vergetelheid. “Ik heb deze vlag jarenlang zorgvuldig bewaard, omdat ik wist dat ze anders verloren zou gaan,” vertelt Tony. “Ze werd ooit achtergelaten in een garage, maar ik kon het niet over mijn hart krijgen om ze zomaar te laten verdwijnen. Ze hoorde bij onze buurt, bij mijn vader, bij zovele buren. Nu de geburenkring al lang niet meer bestaat, vond ik het tijd om ze een nieuwe thuis te geven. In de erfgoedcollectie van de stad is ze op haar plaats.”
Waardevolle aanvulling
Het erfgoedobject is een waardevolle aanvulling voor de stedelijke collectie beheerd door Museum Hof van Busleyden. Het draagt bij aan het behouden van immaterieel erfgoed binnen de stad, meer bepaald tradities rond wijkwerking, processies en volksfeesten. Tenslotte wordt hiermee aangesloten bij een lange traditie van het bewaren en borgen van vaandels en vlaggen van zowel socio-culturele als religieuze verenigingen uit Mechelen.
“In een stad als Mechelen leeft erfgoed niet alleen in monumenten of kerken. Het leeft ook in de tradities van buurten, in kermissen, stoeten en vlaggen zoals deze. Deze schenking past perfect binnen de missie van Museum Hof van Busleyden voor het ontsluiten en versterken van lokale erfgoedverhalen. We willen niet enkel de grote verhalen vertellen, maar ook die van buurtwerkingen, vrijwilligers en lokale tradities”, besluit Greet Geypen.
De schenking wordt volgende week ook aan de gemeenteraad voorgelegd.